Bir kadının hayatının en özel dönemlerinden biri de hamilelik sürecidir. Bu süreçte hayatının ilklerine tanıklık eden kadınlar, birçok fizyolojik ve psikolojik değişim yaşar.
Ancak hamilelik normal ve sağlıklı bir şekilde ilerlemez ve hamileliği başlatan döllenmiş yumurta rahmin dışında büyümeye başlarsa işte o zaman gebelik rüyası yarım kalır. Dış gebelik, müdahale edilmezse hayati risklere dahi yol açabilmektedir.
Dış gebelik nedir?
Hamilelik süreci, yumurtanın döllenmesi ile başlayan bir dönemdir. Normal durumlarda döllenmiş yumurta rahmin iç yüzeyinde yerleşir ve hatta yapışır. Dış gebelik söz konusu olduğunda ise yumurta uterusun ana boşluğunun dışında çoğunlukla tüplerde yerleşip, burada büyümeye başlar.
Ektopik gebelik olarak da adlandırılan bu durumda döllenmiş yumurta, rahim dışında yaşama şansı bulamaz ve hamilelik başarıya ulaşmaz. Üstelik büyüyen doku tedavi edilmezse hayati tehlikelere yol açabilecek kanamalara sebep olabilir.
Dış gebelik neden olur?
Ektopik gebelik çoğu zaman yumurtaları yumurtalıktan rahme taşıyan tüplerden birinde meydana gelir. Bu durumun yaşanmasının sebebi ise fallop tüplerinin form olarak biçimsiz, iltihaplı ya da deforme olmuş olmasıdır. En sık sebep ise daha önceden tüplerle ilgili bir operasyon geçirmiş olmaktır.
Tübal hamilelik olarak bilinen bu durumda yumurta, uterusa giderken bu tüplerden birine sıkışır.
Dış gebeliğin meydana gelmesinde hormonal dengesizlikler veya döllenmiş yumurtanın anormal gelişimi de belirleyici olabilir. Ayrıca daha önce yaşanmış düşükler veya dış gebelik durumu da tekrar aynı şeyi yaşama riskini artıran faktörler arasındadır. Bunlara ek olarak;
- Bel soğukluğu veya klamidya gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar
- Fallop tüpünü düzeltmek için uygulanan cerrahi girişimler
- Tüp bebek ya da benzer doğurganlık tedavileri
- Doğum kontrol yöntemleri
- Tüp ligasyonu işlemi sonrasında da dış gebelik görülme riski yüksektir.
Dış gebelik belirtileri nelerdir?
Normal şartlarda dış gebelik belli bir süre belirti vermez bazı kadınlar ise hamileliğin erken semptomlarını yaşamaya başlar.
Hatta yapılan gebelik testi pozitif çıkar ancak yumurtanın rahmin dışında yaşama tutunması uzun sürmeyeceğinden normal bir şekilde devam edemez. Döllenmiş yumurta büyüdükçe belirtiler de kendini göstermeye başlar.
Bunlar;
- Memede hassasiyet
- Adet süresinin gecikmesi
- Bulantı, kusma
- Pelvik ağrısı
- Vajinal kanama
- Baş dönmesi ve bayılma
- Karın içindeki basıncın artması
- Sindirim sisteminde bozukluklar
- Karında bıçak saplanması gibi ağrı ve acı
- Fallop tüplerinin yırtılmasına bağlı olarak karın içinde kanama
- Şok
Dış gebelik nasıl tedavi edilir?
Döllenmiş bir yumurtanın rahmin dışında büyüme ihtimali olmadığı için mutlaka dış dokunun kaldırılması gerekir. Eğer dış gebelik erken evrede fark edilirse bu durumda ilaç enjekte edilir, hücrelerin büyümesi durdurulur ve büyümüş hücrelerin nötralize edilmesi sağlanır.
Sonrasında yapılacak testte kanda HCG seviyesi yüksek çıkarsa bu durumda laparoskopik cerrahi tercih edilir. Göbeğe yakın bir yerden küçük bir kesi açılarak laparoskop cihazı ile bölge incelenir. Eğer fallop tüpleri hasar almışsa tamir edilir ancak hasar çok büyük boyuttaysa da acilen kişi operasyona alınmalıdır.
Bu durumda ise tüplerin çıkarılması gerekir. Sonuç olarak dış gebelik sonlandırılır ve gerekli müdahaleler yapılarak hastanın sağlığına kavuşması hedeflenir.
Bahçeşehir kadın doğum uzmanı
