İdrar kaçırma birçok insanın maruz kaldığı sağlık sorunlarının başında gelmektedir. Kontrolsüz idrar kaçırma durumlarında, hayat kalitesi de oldukça azalmaktadır. Bu idrar sızıntısı genellikle kontrol edilemez ve hayatı oldukça olumsuz etkiler. İdrar kaçırma tedavisinde başarı oranları oldukça yüksektir. Ancak tedavi yapılmadığı durumlarda sorun ilerleyebilir.

 

Bu sebeple idrar kaçırma problemi yaşayan kişilerin çekinmeden ve hızlı şekilde bir doktora başvurmaları gerekmektedir.  Üriner sistem, böbrekler, üreterler, mesane ve üretradan oluşur. Bu sistem vücuttaki atıkları filtreler, depolar ve vücuttan atar.

 

Böbrekler vücudun filtreleri olarak da tanımlanabilir. Atık olan ürünler böbrekler tarafından kandan atılır ve idrarı oluşturur. İdrar daha sonra üreter olarak geçen iki ince tüpten aşağı doğru hareket eder.

 

Üreterler, idrarın vücuttan ayrılma zamanı gelene kadar toplanacağı mesanede tutulur. Mesane idrar deposudur. Bundan dolayı da mesane dolduğunda, beyin idrar yapma zamanının geldiğine dair bir sinyal gönderir. İdrar daha sonra kontrollü olarak çalışan bir kas olan sfinkterin açılmasıyla vücuttan atılır.

 

Bu sistem sorunsuz çalıştığında, idrar kaçırma problemi söz konusu olmaz. Ancak yaşlandıkça inkontinans riski artar. Farklı hastalıklar, uygulanan ameliyatlar ya da hormonal sorunlar kasların kontrolünü azaltarak idrar kaçırmaya yol açabilir.

 

Farklı idrar kaçırma türleri nelerdir?

 

Birkaç farklı inkontinans/idrar kaçırma türü vardır. Bu tiplerin idrar kaçağı için farklı sebepleri, özellikleri ve tetikleyicileri söz konusudur. İnkontinans türünü tespit etmek tedavi için önemlidir.

 

• Sıkışma tipi (Urge) idrar kaçırma: Bu tip idrar kaçırma, hemen idrara çıkmak için yoğun bir ihtiyaç ile karakterizedir. Bu durumda hasta tuvalete yetişemeden idrar kaçırır. Acil idrar kaçırma, aşırı aktif mesane (OAB) sebebiyle olabilir. Zayıf pelvik kaslara, sinir hasarına, enfeksiyona, menopozdan sonra düşük östrojen seviyelerine veya daha ağır vücut ağırlığına sahip olmak gibi sebepler bu duruma yol açabilir.

 

• Stres inkontinansı: Fiziksel aktiviteler sırasında idrar kaçırma durumu stres kaynaklı olarak tanımlanmaktadır. Öksürme, eşya kaldırma ya da gülme sırasında idrar kaçırma söz konusu olabilir. Bu tip idrar kaçırmada pelvik taban kaslar zayıftır ve bu kas zayıflığı, hareket halindeyken kazara idrar kaçırma söz konusu olmaktadır.

 

• Taşma inkontinansı: Bu durumda hasta tuvalete çıktığında mesanenin tamamen boşalmaması durumunda, taşma inkontinansı söz konusudur. Taşma inkontinansı olan hastalarda, mesane asla tamamen boşaltmaz. Bundan dolayı da taşma şeklinde kaçırma söz konusu olur. Bu tip inkontinans, multipl skleroz (MS), inme veya diyabet gibi kronik rahatsızlıkları olan insanlarda daha yaygın görülmektedir.

 

• Karışık inkontinans: Bu tip inkontinans, tümü sızıntı sorunlarına yol açan çeşitli sorunların birleşimidir. Karışık idrar kaçırması söz konusu olduğunda, stres idrar kaçırma ve aşırı aktif mesane aynı anda söz konusudur.

 

İdrar Kaçırma Sebepleri Nelerdir?

 

Çeşitli hastalıklar ya da doğumsal anomaliler dışında ilerleyen yaşlarda görülen kas fonksiyonlarının azalması idrar kaçırmaya sebep olan en yaygın sebepler arasındadır. Aşırı kilolu olmak, sigara içmek, kronik öksürük, kabızlık ve astım ile benzeri hastalıklar idrar kaçırmaya yol açabilmektedir.

 

Zorlu doğumlar, çok fazla normal doğum öyküsü, diyabet hastalıkları, merkezi sinir sistemini etkileyen hastalıklar ya da alkol tüketimi idrar kaçırmaya sebep olabilmektedir.

 

İdrar Kaçırma Belirtileri Nelerdir?

 

İdrar kaçırmada, idrar kontrolsüz şekilde damla ya da sızma şekilde meydana gelebilir. Belirtileri ise:

• İdrar yapamamak
• Mesane enfeksiyonu olmadan idrara çıkarken ağrı olması
• Sık sık idrara çıkma isteği
• Sık mesane enfeksiyonları

İdrar Kaçırma Nasıl Teşhis Edilir?

 

Sistometri: Sistometrogram, mesanedeki basıncı ölçmek için uygulanan bir tetkiktir. Testte, hastanın belirli manevraları yapması istenirken, bir kateter aracılığıyla mesaneye steril su verilir.

 

(EMG) testi: EMG testi, idrarı kontrollü olarak tutmayı sağlayan kaslarının desteklendiği sinirlerin gücünü tespit eden bir işlemdir. Bu işlemde kasların gerektiği konumda olup olmadığını belirler.

 

Pelvik Ultrason: Pelvis alanında yer alan organların şeklini ve yerleşimlerini görüntülemek için ses dalgaları kullanılır.

 

İdrar Tahlili: Üriner inkontinans ile benzer belirtilere sahip enfeksiyonların tespiti için uygulanır.

 

Sistoskopi: Mesanenin ve mesaneyi dışarıya bağlayan tüp olarak isimlendirilebilecek üretranın iç yapılarının incelenmesinde kullanılır.

 

İdrar Kaçırma Nasıl Tedavi Edilir?

İdrar kaçırma; cerrahi ya da cerrahi dışı tekniklerle kolayca tedavi edilmektedir. İdrar kaçırma fonksiyon bozukluğudur. Bundan dolayı da sebeplerinin doğru şekilde tespit edilmesi ve buna uygun tedavi planlamasının yapılmasında, doktorun bu konudaki uzmanlığı oldukça önemlidir.

 

Stres tipi idrar kaçırmada genellikle cerrahi tekniklerle, sıkışma tipi ise medikal olarak tedavi edilebilmektedir. Cerrahi yöntemlerde karın içine girilmemektedir. İdrar boşaltım kanalının çıkışına uygulanan bir işlem ile gerekli destek sağlanmaktadır.

 

Bu sayede hasta idrarını daha kontrollü şekilde tutabilmektedir. Hastanın durumuna göre pelvik kasların güçlendirilmesi için kegel egzersizi de önerilebilmektedir.

 

İdrar Kaçırma Tedavisi Nasıl Uygulanır?

 

İdrar kaçırma sorunun tedavisi kişiye özel olmalıdır. İdrar kaçırma tipinin tespit edilmesinden sonra kişiye en uygun tedavi özel olarak planlanır. Tedavi uygulanması için ilaç tedavisi lazer ya da cerrahi işlemler tercih edilebilir.